อาการเหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาอะไรดี?

ปวดฟันกรามด้านในสุด แถมเหงือกยังบวม แดง และเจ็บเวลาเคี้ยวอาหารหรือแปรงฟัน? อาการเหล่านี้ไม่เพียงแค่สร้างความทรมานในชีวิตประจำวัน แต่ยังอาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาสุขภาพช่องปากบางอย่างด้วย หลายคนจึงมีคำถามว่า หากมีอาการ เหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาอะไร ดี เพื่อบรรเทาอาการให้ดีขึ้น? บทความนี้ ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส จึงได้รวบรวมข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับเรื่องนี้มาฝากกัน 

 

อาการเหงือกบวม ฟันกรามปวด คืออะไร?  

อาการเหงือกบวม ฟันกรามปวด คือ หนึ่งในปัญหาสุขภาพช่องปากที่สามารถพบได้บ่อยในทุกวัย โดยเฉพาะบริเวณฟันกรามที่ทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหารมากกว่าฟันซี่อื่น ๆ ซึ่งลักษณะของอาการปวดที่พบบ่อยส่วนใหญ่มักจะมีอาการปวดแบบตุบ ๆ บริเวณกราม จนเกิดเหงือกบวมแดง หรือรู้สึกเจ็บเมื่อสัมผัสหรือกัดเคี้ยวอาหาร ซึ่งบางรายอาจเป็นหนองได้ กรณีมีอาการเหงือกอักเสบเรื้อรัง 

โดยหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ทำการรักษา อาจส่งผลให้อาการรุนแรงขึ้นได้เมื่อมีปัจจัยอื่น ๆ มากระตุ้น เช่น การติดเชื้อในช่องปาก ฟันคุด หรือการแปรงฟันแรงเกินไป เป็นต้น ดังนั้น ผู้ป่วยจึงควรให้ความใส่ใจและดูแลรักษาสุขภาพช่องปากอย่างถูกวิธีเมื่อมีอาการ 

 

สาเหตุของอาการเหงือกบวม ฟันกรามปวด เกิดจากอะไรบ้าง? 

 

 

1. ฟันคุดหรือฟันกรามซ้อน ฟันคุดที่ขึ้นไม่สมบูรณ์อาจดันฟันกรามซี่อื่น จนทำให้เกิดการอักเสบและบวมของเหงือก 
2. การติดเชื้อแบคทีเรีย  โดยหากฟันของผู้ป่วยมีคราบพลัคและหินปูนจำนวนมาก สิ่งนี้จะเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรียที่อาจทำให้เกิดเหงือกอักเสบได้ง่าย 
3. ฟันผุจนถึงโพรงประสาท กรณีนี้หากฟันผุลึกจนถึงโพรงประสาท อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดการติดเชื้อที่รากฟันและเจ็บปวดอย่างรุนแรง 
4. การแปรงฟันผิดวิธี  เช่น แปรงฟันแรงเกินไป หรือใช้แปรงขนแข็งเกิน ซึ่งอาจทำให้เหงือกบาดเจ็บและบวมได้ 
5. การกัดฟันในขณะนอนหลับ  ส่งผลให้ฟันกรามรับแรงมากเกิน และทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง 
6. การอักเสบของรากฟัน มักพบในกรณีที่ปล่อยให้ฟันติดเชื้อโดยไม่ทำการไม่รักษา 

 

หากปล่อยให้เหงือกบวม ฟันกรามปวด โดยไม่รักษา จะเป็นอย่างไร?

  

 

การปล่อยให้เหงือกบวม ฟันกรามปวด โดยไม่ทำการปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือไม่กินยาบรรเทาอาการอะไรเลย อาจเกิดผลเสียและภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงต่อสุขภาพช่องปากและร่างกาย ได้แก่ 

1. การติดเชื้อลุกลาม อาการเหงือกบวมมักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย หากไม่ได้รับการรักษา การติดเชื้ออาจลุกลามไปยังเนื้อเยื่อรอบข้าง รากฟัน หรือกระดูกขากรรไกร ทำให้เกิดฝี หนอง หรือการติดเชื้อรุนแรงในช่องปาก 
2. โรคปริทันต์ (Periodontitis) การอักเสบเรื้อรังอาจพัฒนาเป็นโรคปริทันต์ ซึ่งทำลายเส้นใยยึดฟันและกระดูกเบ้าฟัน ส่งผลให้ฟันโยก ฟันหลุด หรือจำเป็นต้องถอนฟันในที่สุด 
3. การสูญเสียฟันถาวร หากปล่อยให้เหงือกอักเสบหรือฟันกรามปวดโดยไม่รักษา อาจนำไปสู่การสูญเสียฟันถาวร ต้องใส่ฟันปลอม หรืออาจไม่สามารถรักษาฟันซี่นั้นได้อีกต่อไป 
4. การติดเชื้อเข้าสู่กระแสเลือด (Sepsis) ในกรณีที่มีฝีหรือหนองและไม่ได้รับการรักษา เชื้อโรคอาจเข้าสู่กระแสเลือด เกิดภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิต 
5. ผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม อาการปวดและบวมอาจทำให้รับประทานอาหารไม่ได้ตามปกติ ส่งผลให้เกิดภาวะขาดสารอาหาร บางรายอาจเกิดกลิ่นปากรุนแรงและสูญเสียความมั่นใจในบุคลิกภาพ 
6. ความเสี่ยงโรคร้ายแรง หากมีการอักเสบเรื้อรังหรือก้อนเนื้อผิดปกติ อาจเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งในช่องปากได้ 

ดังนั้น การละเลยอาการเหงือกบวมหรือฟันกรามปวด อาจไม่ใช่แค่ความไม่สบายเล็กน้อย แต่อาจลุกลามจนเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ ซึ่งการใช้ยาสามัญประจำบ้านหรือยาลดปวด ถือเป็นหนึ่งในวิธีเบื้องต้นที่ช่วยบรรเทาอาการปวดจากการอักเสบ โดยชนิดของยาที่แพทย์ส่วนใหญ่แนะนำให้ใช้เพื่อทำการรักษา มีดังนี้ 

 
เหงือกบวม ฟันกรามปวด ควรกินยาอะไรดี?

 

 

สำหรับชนิดของยาบรรเทาอาการเหงือกบวม จากฟันกรามปวด จะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ ซึ่งโดยทั่วไปแพทย์ส่วนใหญ่จะแนะนำให้ใช้กลุ่มยาบรรเทาอาการ ได้แก่ 

1. ยาแก้ปวดลดอักเสบ เหงือกบวม ฟันกรามปวด (NSAIDs)

• ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) ช่วยลดการอักเสบและบรรเทาอาการปวดได้ดี โดยขนาดที่ใช้ทั่วไปคือ 400 มก. ทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ไม่ควรเกิน 3,200 มก. ต่อวัน 
• ไดโคลฟีแนค (Diclofenac) มีฤทธิ์ลดอักเสบและปวดเช่นเดียวกับไอบูโพรเฟน และบางการศึกษาพบว่าออกฤทธิ์แรงกว่า เหมาะกับอาการอักเสบรุนแรงหรือปวดมาก ขนาดที่ใช้โดยทั่วไปคือ 75-150 มก. ต่อวัน แบ่งรับประทาน 2-3 ครั้ง ควรใช้ภายใต้คำแนะนำแพทย์   

2. ยาพาราเซตามอล (Paracetamol)

• ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) เหมาะสำหรับผู้ที่แพ้ NSAIDs หรือมีปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร มีฤทธิ์บรรเทาปวดและลดไข้ แต่ลดการอักเสบได้น้อยกว่า NSAIDs ใช้ได้ในกรณีปวดเล็กน้อยถึงปานกลาง หรือใช้ร่วมกับ NSAIDs เพื่อเสริมฤทธิ์กันในกรณีปวดรุนแรง ซึ่งขนาดสำหรับผู้ใหญ่: 500-1,000 มก. ทุก 4-6 ชั่วโมง ไม่เกิน 4,000 มก. ต่อวัน 

3. ยาแก้อักเสบฆ่าเชื้อ (Antibiotics)

• กรณีหากมีการติดเชื้ออักเสบจนเป็นหนอง อาจต้องใช้ยา เช่น อะม็อกซีซิลลิน (Amoxicillin) หรือเมโทรนิดาโซล (Metronidazole) ซึ่งควรใช้ภายใต้คำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรเท่านั้น 

4. เจล หรือ ยาทาเฉพาะที่

• เจลเบนโซเคน (Benzocaine Gel) ใช้ทาบริเวณที่ปวดหรือเหงือกบวมเพื่อบรรเทาอาการเฉพาะจุดในระยะสั้น โดยมีทั้งความเข้มข้น 10-20% ซึ่งข้อระวังควรหลีกเลี่ยงการใช้ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี และไม่ควรใช้ติดต่อกันเกิน 7 วัน 

 

ข้อควรระวังในการใช้ยา และคำแนะนำจากเภสัชกร

1. อย่าซื้อยาปฏิชีวนะมากินเองหากไม่มีอาการติดเชื้อชัดเจน และไม่ควรหยุดยาเองกลางคัน 
2. หากมีประวัติแพ้ยา ควรแจ้งเภสัชกรทุกครั้งก่อนซื้อยา 
3. ไม่ควรใช้ยา NSAIDs ต่อเนื่องนานเกิน 5-7 วันโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ 
4. ยาทาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียง เช่น ระคายเคืองช่องปาก หากใช้เกินปริมาณ 
5. หลีกเลี่ยงการใช้ยากลุ่มเดียวกันร่วมกันโดยไม่จำเป็น เช่น พาราเซตามอล + NSAIDs อาจเพิ่มผลข้างเคียงต่อระบบตับ 
6. หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 3-5 วัน ควรหยุดใช้ยาและไปพบทันตแพทย์ทันที 

 

ฟันกรามปวด เหงือกบวมแบบไหน ควรไปพบทันตแพทย์ทันที

 

 

• อาการปวดรุนแรงจนรบกวนการนอนหรือใช้ชีวิตประจำวัน 
• มีไข้ หนาวสั่น ร่วมกับเหงือกบวมแดง หรือมีหนอง 
• อ้าปากไม่ได้ เคี้ยวอาหารลำบาก 
• รู้สึกปวดร้าวไปยังหูหรือศีรษะ 
• มีการปวดซ้ำที่เดิมหลายครั้งในช่วงสั้น ๆ 
• พบก้อนแข็งบริเวณกราม หรือมีอาการชาร่วมด้วย 

การพบทันตแพทย์จะช่วยให้วินิจฉัยสาเหตุของอาการเหงือกบวมได้ชัดเจน และวางแผนการรักษาอย่างถูกต้อง เช่น ขูดหินปูน ถอนฟัน หรือรักษารากฟัน 

 

การใช้สิทธิบัตรทองเพื่อขอรับยาแก้อาการ เหงือกบวม ฟันกรามปวด

สำหรับผู้ที่มีอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย เช่น เหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาอะไรดีถึงจะหาย และต้องการขอคำแนะนำจากเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ สามารถใช้สิทธิบัตรทองเพื่อรับบริการที่ร้านยาที่เข้าร่วม “โครงการร้านยาคุณภาพของฉัน ให้บริการดูแลอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย 32 อาการ” ได้ ซึ่งจะมีเภสัชกรคอยให้คำปรึกษา และจ่ายยาที่จำเป็นโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย 

ผู้ที่ต้องการใช้สิทธิบัตรทองสำหรับรักษาอาการคันที่ร้านยา สามารถตรวจสอบรายชื่อร้านยาใกล้บ้านได้ผ่านแอปพลิเคชัน หรือเว็บไซต์ของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) [เช็กรายชื่อร้านยาได้ที่นี่] โดยร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้เข้าร่วมโครงการสิทธิบัตรทอง พร้อมให้บริการ Delivery จัดส่งยาและสินค้าสุขภาพถึงบ้าน ผ่านแอปพลิเคชัน ALL PharmaSee 

 

ใช้บริการ Delivery คลิกเลย! 

 

คำถามพบบ่อย เกี่ยวกับ เหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาอะไร ดี 

Q: ถ้าเหงือกบวมและฟันกรามปวด แต่ไม่อยากไปหาหมอทันที กินยาอะไรได้บ้าง? 

A: ในเบื้องต้นสามารถใช้ พาราเซตามอล หรือ ไอบูโพรเฟน เพื่อบรรเทาอาการปวดและอักเสบได้ แต่หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 3-5 วัน ควรพบทันตแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างตรงจุด 

Q: เหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาฆ่าเชื้อหรือยาแก้ปวดแบบไหนเหมาะที่สุด? 

A: หากมีการติดเชื้อหรือมีหนอง ควรใช้ ยาปฏิชีวนะ เช่น อะม็อกซีซิลลิน ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ ส่วน ไอบูโพรเฟน เหมาะกับการลดปวดและอักเสบจากแรงดันของฟันคุด 

Q: ใช้เจลทาแก้ปวดฟันช่วยได้จริงไหม? 

A: สำหรับเจลทาเฉพาะที่ เช่น เบนโซเคน ช่วยลดอาการปวดได้ชั่วคราว เหมาะสำหรับบรรเทาเฉพาะจุด แต่ไม่ใช่การรักษาในระยะยาว ควรใช้ควบคู่กับการดูแลอื่น ๆ และเข้ารับการตรวจหากอาการยังไม่ดีขึ้น 

 

สรุป 

อาการ “เหงือกบวม ฟันกรามปวด กินยาอะไร” เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม เพราะอาจเป็นสัญญาณของปัญหาช่องปากที่ซ่อนอยู่ ยาแก้ปวดและยาฆ่าเชื้อบางชนิดสามารถบรรเทาอาการเบื้องต้นได้ แต่ไม่ใช่การรักษาที่ปลายเหตุ หากคุณมีอาการต่อเนื่อง ควรรีบพบทันตแพทย์เพื่อวินิจฉัยอย่างถูกต้อง การรักษาให้ตรงจุด จะช่วยป้องกันปัญหาฟันลุกลามและลดความเสี่ยงระยะยาวในอนาคต 

อย่าปล่อยให้ฟันกรามที่ปวดอยู่เงียบ ๆ พาคุณไปสู่ปัญหาช่องปากเรื้อรัง เพราะการดูแลสุขภาพช่องปากที่ดี เริ่มได้ตั้งแต่วันนี้ 

 

ที่มา 

เหงือกบวมแค่ไหน ควรไปพบทันตแพทย์ …?  จาก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ 

Strongest Toothache Medicine: What Works Best? จาก Worldofdentistry 

Can Ibuprofen Help with Tooth Pain? จาก Dentalhealthsociety 

Benzocaine Gel – Uses, Side Effects, and More จาก WebMD 

What is the best medication for toothache? จาก MedicalNewsToday 

 

---

อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่

---

หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ แล้วมาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ

บทความที่เกี่ยวข้อง