หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้ให้หายดีขึ้น กับอาการที่หลายคนต้องเผชิญในหน้าฝน หรือ ช่วงเวลาที่มีอากาศเปลี่ยนแปลง เช่น หวัด ภูมิแพ้ และไซนัสอักเสบ เป็นต้น โดยอาการเหล่านี้ถึงแม้จะไม่รุนแรงถึงชีวิต แต่ก็อาจสามารถสร้างความรำคาญใจ และส่งผลต่อคุณภาพชีวิตได้
บทความนี้ ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส จึงได้รวบรวมข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับ หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้ สำหรับภูมิแพ้ ไซนัส และหวัด เพื่อช่วยให้หายใจโล่งขึ้น มาฝากกัน
อาการหายใจไม่ออกจมูกตัน คืออะไร?
อาการคัดจมูกหายใจไม่สะดวก คือ สภาวะที่ช่องจมูกเกิดการอุดกั้น ทำให้การไหลเวียนของอากาศเข้าออกไม่สะดวก ส่งผลทำให้ผู้ป่วยรู้สึกหายใจลำบาก และต้องหายใจทางปากแทน ซึ่งวิธีแก้ ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่เผชิญ โดยสัญญาณบ่งชี้ที่พบบ่อย ได้แก่
- จมูกตันข้างเดียวหรือจมูกตันสองข้าง
- น้ำมูกไหลข้นเหนียวหรือใส
- รู้สึกแน่นบริเวณจมูก หน้าผาก หรือโหนกแก้ม
- หายใจทางจมูกลำบาก โดยเฉพาะตอนกลางคืน
- มีเสียงกรน หรือการนอนหลับถูกรบกวน
สาเหตุของอาการ หายใจไม่ออกจมูกตัน เกิดจากอะไร มีวิธีแก้ไหม?
อาการ หายใจไม่ออกจมูกตัน สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งมักสัมพันธ์กับสุขภาพร่างกาย พฤติกรรม และสิ่งแวดล้อมรอบตัว หากเข้าใจต้นตอของปัญหา ก็จะสามารถเลือก วิธีแก้ ที่เหมาะสมได้อย่างถูกต้อง โดยสามารถแบ่งออกเป็นสาเหตุหลัก ๆ ดังนี้
1. หายใจไม่ออกจมูกตัน จากหวัด พร้อมวิธีแก้ (Common Cold)
เกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ระบบทางเดินหายใจเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ที่ทำให้เกิด หายใจไม่ออกจมูกตัน เมื่อเชื้อไวรัสเข้าสู่ร่างกาย ร่างกายจะตอบสนองโดยสร้างน้ำมูกและเมือกเพิ่มขึ้นเพื่อดักจับเชื้อ ส่งผลให้เยื่อบุจมูกบวมและอุดตัน
หายใจไม่ออกจมูกตัน จากหวัด วิธีแก้ไข
- ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อให้น้ำมูกไม่เหนียวข้นเกินไป
- พักผ่อนให้เพียงพอ ช่วยให้ภูมิคุ้มกันทำงานเต็มที่
- สูดดมไอน้ำอุ่นหรืออาบน้ำอุ่น เพื่อลดการบวมของเยื่อบุจมูก ซึ่งจะช่วยแก้หวัดคัดจมูกได้ดี
- หากน้ำมูกข้นหรือมีไข้สูง ควรพบแพทย์เพื่อตรวจหาเชื้อแทรกซ้อน
2. ภูมิแพ้ (Allergic Rhinitis)
มักพบกับผู้ที่มีอาการแพ้สารก่อภูมิแพ้อากาศ เช่น ฝุ่น เกสรดอกไม้ หรือไรฝุ่น ที่ก่อให้เกิดการอักเสบของเยื่อบุจมูก ส่งผลให้เกิดน้ำมูกใส คัน จาม และ อาการคัดจมูกเป็นประจำ โดยเฉพาะในช่วงเช้าหรือเมื่อสัมผัสสิ่งกระตุ้นโดยตรง
หายใจไม่ออกจมูกตัน จากภูมิแพ้ วิธีแก้ไข
- หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น เช่น ทำความสะอาดที่นอน พรม ผ้าม่านเป็นประจำ
- ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ เพื่อลดสารก่อภูมิแพ้ที่สะสม
- ใช้ยาพ่นจมูกหรือยาต้านฮิสตามีนตามคำแนะนำของแพทย์
- หากอาการรุนแรง ควรตรวจหาสารก่อภูมิแพ้และรับการรักษาแบบ Immunotherapy
3. หายใจไม่ออกจมูกตัน จากไซนัสอักเสบ พร้อมวิธีแก้ (Sinusitis)
อีกหนึ่งอาการที่เกิดจากการติดเชื้อในโพรงไซนัสหรือการอักเสบที่เรื้อรัง ส่งผลให้เยื่อบุไซนัสบวมและมีน้ำมูกข้น การระบายอากาศไม่ดี ทำให้รู้สึกแน่นจมูก ปวดศีรษะบริเวณหน้าผากหรือโหนกแก้ม และหายใจไม่ออก
หายใจไม่ออกจมูกตัน จากไซนัสอักเสบ วิธีแก้ไข
- ล้างจมูกด้วยน้ำเกลืออย่างสม่ำเสมอ
- ประคบอุ่นบริเวณหน้าผากหรือแก้มเพื่อบรรเทาอาการปวด
- รับประทานยาลดอาการบวมตามแพทย์สั่ง
- หากเป็นไซนัสอักเสบเรื้อรัง อาจต้องใช้ยาปฏิชีวนะ หรือในบางกรณีต้องผ่าตัดเพื่อเปิดทางระบายไซนัส
4. ความผิดปกติของโครงสร้างจมูก
มักเกิดจากความผิดปกติทางกายภาพ เช่น ผนังกั้นจมูกคด (Deviated Septum) หรือมีเนื้องอกในโพรงจมูก จนทำให้เกิดอาการคัดจมูกตอนกลางคืน หรือ ตลอดทั้งวัน จนเกิดเรื้อรัง และมักเป็นข้างใดข้างหนึ่ง
วิธีแก้ไข
- ตรวจโดยแพทย์หู คอ จมูก เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
- ใช้ยาพ่นหรือยาลดบวมเพื่อบรรเทาอาการชั่วคราว
- หากโครงสร้างผิดปกติรุนแรง แพทย์อาจแนะนำให้ผ่าตัดแก้ไข
5. ปัจจัยอื่น ๆ
นอกจากโรคและความผิดปกติทางโครงสร้างแล้ว อาการหายใจไม่ออกจมูกตัน ก็ยังมีปัจจัยเสริมอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าวอีกด้วย เช่น
- การเปลี่ยนแปลงของอากาศที่กะทันหัน
- การสัมผัสควันบุหรี่หรือมลพิษ
- การใช้ยาหยอดจมูกเกินขนาด (Rebound Congestion)
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในหญิงตั้งครรภ์
วิธีแก้ไข
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่อากาศเย็นจัดหรือร้อนจัดเกินไป
- งดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงควันบุหรี่
- หยุดใช้ยาหยอดจมูกเกินเวลาที่แพทย์กำหนด (ไม่เกิน 3–5 วัน)
- สำหรับหญิงตั้งครรภ์ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาใด ๆ และเน้นการล้างจมูกเป็นหลัก
หายใจไม่ออกจมูกตัน แบบไหนควรรีบพบแพทย์
แม้ว่าอาการส่วนใหญ่จะบรรเทาได้เอง แต่บางกรณีอาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรง หากพบอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
- จมูกตันต่อเนื่องเกิน 2 สัปดาห์ โดยไม่ดีขึ้น
- มีเลือดกำเดาไหลร่วมกับอาการจมูกตัน
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง หรือบวมรอบดวงตา
- มีไข้สูง หนาวสั่น ร่วมกับน้ำมูกข้นสีเหลืองหรือเขียว
- เด็กเล็กที่มีอาการหายใจลำบาก กินนมไม่ได้ หรือหยุดหายใจเป็นพัก ๆ
หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้ง่าย ๆ ที่ทุกคนสามารถทำได้
1. การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ
เป็นวิธีแก้อาการคัดจมูกที่แพทย์แนะนำมากที่สุด เพราะช่วยชะล้างสิ่งสกปรก ฝุ่น เชื้อโรค และลดการบวมของเยื่อบุจมูก ควรใช้น้ำเกลือปราศจากเชื้อ (Normal Saline 0.9%) และล้างอย่างถูกวิธี
2. การใช้ยาพ่นจมูก
เหมาะสำหรับผู้ที่เป็นภูมิแพ้หรือไซนัสอักเสบ ยาพ่นบางชนิดมีส่วนผสมของสเตอรอยด์อ่อน ๆ ช่วยลดการอักเสบได้ แต่ต้องใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์
3. สูดดมไอน้ำอุ่น
ไอน้ำอุ่นช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้เยื่อบุจมูก ทำให้น้ำมูกไม่เหนียวข้น และช่วยให้หายใจโล่งขึ้น ทำได้โดยการอาบน้ำอุ่น หรือก้มสูดไอน้ำจากชามน้ำร้อน ซึ่งอาจเติมสมุนไพร เช่น ยูคาลิปตัส หรือเปปเปอร์มินต์ เพื่อช่วยให้รู้สึกสดชื่น
4. ประคบอุ่น
หากรู้สึกจมูกตัน ไม่ได้กลิ่น ความร้อน มีส่วนช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ลดการอักเสบ และบรรเทาอาการแน่นหรือปวดไซนัส ซึ่งวิธีแก้สามารถทำได้ง่ายคือ ใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นบิดหมาด ๆ หรือถุงเจลอุ่น จากนั้นนำมาประคบบริเวณจมูก หน้าผาก หรือโหนกแก้ม 10–15 นาที
5. นอนศีรษะสูง
การใช้หมอนเสริมเพื่อยกศีรษะให้สูงขึ้นขณะนอน จะช่วยให้การระบายอากาศในโพรงจมูกดีขึ้น โดยหลีกเลี่ยงการนอนราบนาน ๆ และสลับตะแคงข้าง หากมีอาการหายใจไม่ออกจมูกตันข้างเดียว
6. ดื่มน้ำมาก ๆ และพักผ่อนเพียงพอ
ควรดื่มน้ำวันละ 1.5–2 ลิตร เพื่อช่วยให้เมือกในจมูกไม่เหนียวเกินไป ทำให้หายใจสะดวกขึ้น ส่วนการนอนพักจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้น และหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือคาเฟอีนมากเกินไป เพราะอาจทำให้ร่างกายขาดน้ำ
7. หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น
อีกหนึ่งวิธีที่สำคัญในการบรรเทาอาการ หายใจไม่ออกจมูกตัน คือการหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้อาการแย่ลง โดยเฉพาะผู้ที่มีภูมิแพ้หรือไซนัสอักเสบเรื้อรัง มักจะมีตัวกระตุ้นชัดเจน
เช่น ฝุ่นละออง ไรฝุ่น ควันบุหรี่ มลพิษทางอากาศ เกสรดอกไม้ รวมถึงขนสัตว์เลี้ยง ที่อาจทำให้เยื่อบุจมูกจะเกิดการอักเสบและบวม ทำให้การไหลเวียนของอากาศติดขัดและจมูกตันซ้ำ ๆ
โดยทั้ง 7 วิธีนี้ ถือเป็นแนวทางง่าย ๆ ที่สามารถทำเองได้ที่บ้าน และช่วยบรรเทาอาการ หายใจไม่ออกจมูกตัน ได้ดีหากทำอย่างต่อเนื่อง ซึ่งหากลองทำวิธีแก้ดังกล่าวแล้ว แต่อาการยังไม่ดีขึ้นภายใน 1–2 สัปดาห์ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติม
การใช้สิทธิบัตรทองสำหรับผู้ที่มีน้ำมูก คัดจมูก หายใจไม่ออกจมูกตัน และต้องการวิธีแก้
สำหรับผู้ที่มีอาการ หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้ที่ดีที่สุด คือการปรึกษาเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ เพื่อทำการรักษาอย่างตรงจุด รวมไปถึงการใช้สิทธิบัตรทอง เพื่อรับบริการที่ร้านยาที่เข้าร่วม “โครงการร้านยาคุณภาพของฉัน ให้บริการดูแลอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย 32 อาการ” ได้ ซึ่งจะมีเภสัชกรคอยให้คำปรึกษา และจ่ายยาที่จำเป็นโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
ผู้ที่ต้องการใช้สิทธิบัตรทองสำหรับรักษาอาการคันที่ร้านยา สามารถตรวจสอบรายชื่อร้านยาใกล้บ้านได้ผ่านแอปพลิเคชัน หรือเว็บไซต์ของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) [เช็กรายชื่อร้านยาได้ที่นี่] โดยร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้เข้าร่วมโครงการสิทธิบัตรทอง พร้อมให้บริการ Delivery จัดส่งยาและสินค้าสุขภาพถึงบ้าน ผ่านแอปพลิเคชัน ALL PharmaSee
ใช้บริการ Delivery คลิกเลย!
คำถามพบบ่อย เกี่ยวกับ หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้
Q: หายใจไม่ออกจมูกตัน เกิดจากภูมิแพ้ มีวิธีแก้ยังไง?
A: ควรหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น ล้างจมูก และใช้ยาพ่นตามแพทย์สั่ง จะช่วยให้อาการดีขึ้น
Q: ล้างจมูกบ่อย ๆ อันตรายไหม?
A: หากใช้น้ำเกลือปราศจากเชื้อ และล้างถูกวิธี สามารถทำได้ทุกวัน ไม่เป็นอันตราย
Q: เด็กเล็กที่จมูกตันควรดูแลหรือแก้อาการอย่างไร?
A: กรณีเด็กเล็กหายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้สามารถทำได้ง่าย ๆ โดยการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือปราศจากเชื้อ ประมาณ 2-3 หยดลงในจมูก จากนั้นใช้ลูกยางดูดน้ำมูกออก นอนหนุนหมอนสูงเล็กน้อย และอาบน้ำอุ่นเพื่อช่วยให้ลูกหายใจโล่งขึ้น
Q: หญิงตั้งครรภ์จมูกตันควรดูแลอย่างไร?
A: หลีกเลี่ยงการใช้ยาลดน้ำมูกและยาพ่นจมูกเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ ควรเน้นแก้อาการด้วยวิธีธรรมชาติ เช่น ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือปราศจากเชื้อ สูดไอน้ำอุ่น ดื่มน้ำมาก ๆ และนอนศีรษะสูง วิธีเหล่านี้ช่วยบรรเทาอาการได้โดยไม่กระทบต่อครรภ์
สรุป
หายใจไม่ออกจมูกตัน วิธีแก้ มีหลายวิธีที่สามารถทำเองได้ง่าย ๆ เช่น การล้างจมูก การใช้ยาพ่น การสูดดมไอน้ำอุ่น หรือการพักผ่อนอย่างเพียงพอ อย่างไรก็ตาม หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 1–2 สัปดาห์ หรือมีอาการผิดปกติร่วมด้วย ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม
การดูแลสุขภาพจมูกให้สะอาด และหลีกเลี่ยงสาเหตุที่ทำให้จมูกตัน หรือ สิ่งกระตุ้น เช่น ฝุ่น ควัน หรืออากาศที่เปลี่ยนแปลงบ่อย จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอาการจมูกตันได้ และทำให้คุณหายใจได้โล่งสบายมากขึ้น
ที่มา
How to Get Rid of a Stuffy Nose จาก WebMD
Non–allergic rhinitis จาก NHS (UK)
Hay fever or allergic rhinitis: treatment during pregnancy จาก NHS (UK)
Nasal congestion Causes จาก Mayo Clinic
อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่
หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ แล้วมาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ
บทความที่เกี่ยวข้อง