อาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่น สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะในช่วงหน้าฝน หรือ พฤติกรรมการสวมใส่เสื้อผ้าชื้น ๆ ที่อาจทำให้ผิวหนังเกิดอาการคัน หรือระคายเคืองได้ง่าย ๆ ซึ่งถึงแม้ว่า ลักษณะอาการดังกล่าวจะดูเหมือนไม่รุนแรง และสามารถรักษาให้หายเป็นปกติดี แต่สัญญาณอาการนี้ ก็อาจสะท้อนถึงสภาวะบางอย่างภายในร่างกายที่ควรได้รับการดูแล ด้วยความห่วงใยจาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส จึงได้รวบรวมข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับ อาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่นวิธีแก้ จะมีอะไรบ้าง เกิดจากอะไร พร้อมบอกวิธีดูแลอย่างถูกต้อง มาฝากกัน
อาการคันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น คืออะไร?
อาการคันยุบยิบไม่มีผื่น คือความรู้สึกระคายเคืองที่เกิดขึ้นบนผิวหนังส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือทั่วทั้งร่างกาย โดยไม่มีการอักเสบหรือแสดงอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ผื่นแดง ตุ่ม หรือรอยบวม ฯลฯ โดยอาการนี้ อาจเกิดขึ้นเป็นช่วง ๆ หรือ เรื้อรัง ซึ่งวิธีแก้มักจะขึ้นอยู่กับสาเหตุของผู้ป่วยที่กำลังเผชิญ
โดยหากเป็นอาการคันชั่วคราว มักเกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อมหรือพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน แต่หากเป็นเรื้อรัง นั่นอาจมีความเกี่ยวข้องกับโรคประจำตัวหรือปัญหาสุขภาพจากภายในที่ซับซ้อนมากขึ้น
สาเหตุ อาการคันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น เกิดจากอะไรบ้างพร้อมวิธีแก้
เมื่อเกิด อาการคันยุบยิบตามตัวโดยไม่มีผื่น สำหรับหลายคนแล้ว หากไม่รู้วิธีแก้ อาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในหลาย ๆ ด้านไม่ว่าจะเป็น ความรู้สึกไม่สบายตัว ความวิตกกังวล การนอนไม่หลับ หรือแม้แต่อาการแพนิก ที่ส่งผลต่อคุณภาพการใช้ชีวิตโดยตรงให้แก่ผู้ป่วย ซึ่ง 6 สาเหตุหลัก ๆ ที่มักทำให้เกิดอาการ คันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น มีดังนี้
1. ภาวะผิวแห้ง
ผิวแห้งคันยุบยิบ คือสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในผู้ที่มีอายุเพิ่มขึ้น หรือผู้ที่อยู่ในห้องแอร์เป็นเวลานาน รวมไปถึงการอาบน้ำอุ่นจัด หรืออาศัยในบริเวณที่มีอากาศแห้ง ซึ่งทำให้ผิวขาดความชุ่มชื้นจนทำให้ปราการของผิวอ่อนแอลง และกระตุ้นให้ปลายประสาทเกิดความรู้สึกคันแบบยุบยิบ แม้จะไม่มีผื่นหรือรอยแดงใด ๆ ปรากฏ
วิธีแก้เมื่อเกิดภาวะผิวแห้ง
- ใช้โลชันหรือมอยส์เจอไรเซอร์ที่มีส่วนผสมของเซราไมด์ กลีเซอรีน หรือยูเรีย เพื่อกักเก็บความชุ่มชื้น แนะนำให้ทาวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น หลังอาบน้ำ
- หลีกเลี่ยงสบู่ที่มีสารลดแรงตึงผิวแรง ๆ หรือมีน้ำหอม เพื่อป้องกันอาการคันตัวยิบ ๆ
- ดื่มน้ำวันละ 6-8 แก้ว เพื่อให้ผิวได้รับน้ำจากภายใน
2. การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ
อากาศที่ร้อนจัดหรือเย็นจัดเกินไป รวมถึงความชื้นที่แปรปรวน มักทำให้เส้นเลือดฝอยใต้ผิวหนังหดตัวหรือขยายตัวผิดปกติ ส่งผลต่อระบบไหลเวียนเลือด และกระตุ้นปลายประสาทให้เกิดอาการคันตามตัวแบบฉับพลัน หรือ อาการคันตัวแต่ไม่มีผื่น ซึ่งบางรายอาจรู้สึกคันเป็นจุด ๆ หรือทั่วตัวเป็นช่วงเวลาสั้นแล้วหายไป และสามารถเกิดขึ้นซ้ำ ๆ ได้บ่อย
เมื่อเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ
- แนะนำควบคุมอุณหภูมิภายในบ้านหรือห้องนอนให้อยู่ในระดับ 24–26°C
- เลี่ยงการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ร้อนชื้นเกินไป หรืออยู่กลางแดดนาน ๆ
- หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าชื้นหรืออับ โดยเฉพาะหลังจากฝนตกหรือออกกำลังกาย
3. จากการแพ้เหงื่อ เสื้อผ้า หรือผงซักฟอก
อาการคันผิวหนังที่ไม่แสดงรอยผื่นอาจเกิดจากการสัมผัสสารก่อระคายเคืองบางอย่าง เช่น เหงื่อ เสื้อผ้าที่ไม่ระบายอากาศ หรือสารเคมีในผงซักฟอกและน้ำยาปรับผ้านุ่ม ซึ่งอาจตกค้างบนเสื้อผ้าและทำให้เกิดอาการคันยุบยิบได้โดยไม่มีผื่นใด ๆ ขึ้นเลย อาการนี้พบได้บ่อยในคนที่ออกกำลังกายเป็นประจำหรือใส่เสื้อผ้าแนบเนื้อในสภาพอากาศชื้น
วิธีแก้ไขจากอาการที่เป็น
- เปลี่ยนเสื้อผ้าให้แห้งทันทีเมื่อเปียกหรือมีเหงื่อ
- เลือกใช้ผงซักฟอกที่ระบุว่า “สูตรอ่อนโยน” หรือ “ปราศจากน้ำหอม”
- เลือกใส่เสื้อผ้าฝ้ายที่โปร่ง ระบายอากาศได้ดี และไม่รัดแน่นเกินไป
4. จากความเครียดและวิตกกังวล
แม้จะไม่เกี่ยวข้องกับอาการคันตามผิวหนังโดยตรง แต่ความเครียด ก็สามารถกระตุ้นระบบประสาทส่วนปลายและปล่อยสารเคมีบางชนิดที่ทำให้เกิดความรู้สึกคันได้ โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่รู้สึกวิตกกังวล ภูมิตก หรือมีภาวะเครียดสะสม อาการนี้มักเกิดขึ้นในช่วงกลางคืนหรือเวลาที่ร่างกายอยู่ในภาวะผ่อนคลาย เช่น ก่อนนอน
วิธีแก้อาการคันยุบยิบตามตัว จากความเครียด และวิตกกังวล
- ฝึกทำสมาธิ หายใจลึก หรือทำโยคะวันละ 15–30 นาที
- หลีกเลี่ยงการใช้หน้าจอ หรือมือถือก่อนนอนอย่างน้อย 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมงก่อนนอน เพื่อให้ร่างกายและสมองเข้าสู่โหมดพักผ่อน
- พิจารณาพบจิตแพทย์ หรือ นักจิตวิทยา หากมีอาการที่เกี่ยวข้องกับความเครียด เช่น คันผิว นอนไม่หลับ อารมณ์เศร้า กระสับกระส่าย ไม่มีสมาธิ ป่วยง่าย ฯลฯ อย่างน้อย 2-3 อาการขึ้นไป
5. ระบบประสาททำงานผิดปกติ
เส้นประสาทที่ถูกกดทับหรือมีการอักเสบ เช่น โรคปลายประสาทอักเสบ หรือหมอนรองกระดูกเคลื่อน สามารถทำให้รู้สึกคันในลักษณะเฉพาะจุด หรือบริเวณที่สัมพันธ์กับเส้นประสาทส่วนนั้น ๆ เช่น คันขา คันคอแต่ไม่มีผื่น หรือ อาการคันอาจมาพร้อมกับอาการชาปวดแปลบ
วิธีแก้อาการคัน ที่เกิดจากระบบประสาททำงานผิดปกติ
- ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางระบบประสาทเพื่อทำการวินิจฉัย หากมีอาการคันเฉพาะจุด เช่น คันมือ คันขา คันใบหน้าบางส่วน นานเกิน 1–2 สัปดาห์และแย่ลงเรื่อย ๆ
- หากจำเป็น แพทย์อาจสั่งทำ MRI หรือ EMG เพื่อตรวจสภาพเส้นประสาท
- รักษาโดยการใช้ยาปรับสมดุลเส้นประสาท หรือกายภาพบำบัดในกรณีที่เส้นประสาทถูกกดทับ ซึ่งควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์เท่านั้น
6. ปัญหาสุขภาพภายใน
โรคบางชนิด เช่น เบาหวาน โรคตับ หรือไตเรื้อรัง อาจแสดงอาการผ่านผิวหนังในรูปแบบของอาการคันแบบไม่มีผื่น โดยเฉพาะโรคไตซึ่งเกี่ยวข้องกับการขับของเสียออกจากร่างกาย หรือโรคตับที่ทำให้ระดับสารฮิสตามีนในเลือดสูงขึ้นจนเกิดอาการคันได้ทั่วตัว การคันในผู้ป่วยเหล่านี้มักเกิดตอนกลางคืน และอาจเป็นสัญญาณเตือนสำคัญของปัญหาสุขภาพ
วิธีแก้ปัญหาที่เกิดจากสุขภาพภายใน
- ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างน้อย 1-2 ครั้ง โดยเฉพาะหากมีปัจจัยเสี่ยงหรือประวัติครอบครัว
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ความดัน และการทำงานของตับไตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นการอักเสบหรืออาหารที่มีโซเดียมสูง
อาการคันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น แบบไหนควรพบแพทย์
แม้อาการคันยุบยิบตามตัวโดยไม่มีผื่นจะไม่ใช่อาการที่อันตรายในทันที และมีวิธีแก้ที่สามารถรักษาให้หายดี แต่ในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาสุขภาพที่ซ่อนอยู่ หากละเลยอาจทำให้พลาดโอกาสในการวินิจฉัยโรคได้ โดยหากมีอาการดังกล่าวดังต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด
- คันต่อเนื่องนานเกิน 2 สัปดาห์ โดยไม่มีแนวโน้มดีขึ้น
- อาการคันรุนแรงจนรบกวนการนอน หรือกิจวัตรประจำวัน
- มีอาการคันร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น อ่อนเพลีย เหงื่อออกตอนกลางคืน น้ำหนักลดผิดปกติ ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงโรคระบบภายใน เช่น โรคต่อมน้ำเหลือง มะเร็ง หรือโรคเรื้อรังอื่น ๆ
- มีอาการคันร่วมกับผิวแห้งลอก แตก หรือมีบาดแผลจากการเกา ซึ่งอาจนำไปสู่ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
- มีอาการคันที่เกิดจาก การแพ้ยา แพ้อาหาร หรือเคยมีภาวะแพ้รุนแรงมาก่อน
ซึ่งหากผู้ป่วยมีข้อสงสัย หรือไม่แน่ใจว่าอาการคันที่เป็นอยู่มีสาเหตุมาจากอะไร ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนัง หรือแพทย์เฉพาะทางด้านอายุรกรรม เพื่อรับการวินิจฉัยและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล
การวินิจฉัยและการรักษา อาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่นวิธีแก้
เมื่ออาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่นปรากฏ และไม่มีแนวโน้มดีขึ้นจากการดูแลเบื้องต้น การเข้ารับการตรวจจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญถือเป็นขั้นตอนสำคัญในการค้นหาสาเหตุที่แท้จริง โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ จะเริ่มจากการสอบถามประวัติอาการ ไลฟ์สไตล์ การใช้ยา อาหารที่รับประทาน รวมถึงโรคประจำตัวต่าง ๆ เพื่อประเมินความเป็นไปได้ในเบื้องต้น เช่น
- ตรวจเลือดเพื่อประเมินการทำงานของตับ ไต หรือระดับน้ำตาลในเลือด
- ตรวจภูมิแพ้ด้วยวิธี Skin Test หรือเจาะเลือดตรวจ IgE
- ตรวจสภาพผิวหนังด้วยกล้องจุลทรรศน์ หรือแว่นขยายทางการแพทย์
- ตรวจระบบประสาท หากพบว่ามีอาการชาหรือเจ็บแปลบร่วมกับอาการคัน
ทั้งนี้ การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ตรวจพบ โดยแพทย์อาจให้ใช้ยาทาภายนอก เช่น ยาต้านฮิสตามีน โลชันลดอาการคัน หรือมอยส์เจอไรเซอร์สูตรเฉพาะสำหรับผิวแห้ง รวมถึงยาปรับสมดุลเส้นประสาท หากอาการที่เป็นอยู่มีความเกี่ยวข้องกับระบบประสาท
การดูแลรักษา และป้องกัน อาการคันยุบยิบตามตัว พร้อมวิธีแก้
สำหรับใครที่ยังมีอาการไม่รุนแรง การปรับพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมก็สามารถช่วยบรรเทาอาการคันได้ ซึ่งเราสามารถวางแผนการดูแลได้ทั้งหมด 3 ด้านหลัก ๆ ดังนี้
1.ด้านการดูแลผิว ป้องกันอาการคันตามผิวหนังแต่ไม่มีผื่น
- ทาโลชันหรือมอยส์เจอไรเซอร์เพิ่มความชุ่มชื้นหลังอาบน้ำ โดยเลือกสูตรที่ไม่มีน้ำหอมหรือแอลกอฮอล์ วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น หลังอาบน้ำ
- ใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับผิวแพ้ง่าย (Hypoallergenic) เพื่อลดการระคายเคือง
- หลีกเลี่ยงการอาบน้ำอุ่นจัด หรือการอาบน้ำนานเกินไป ซึ่งจะทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้น
- ซับตัวให้แห้งทันทีหลังอาบน้ำ และสวมเสื้อผ้าที่แห้ง สะอาด ระบายอากาศได้ดี
2. ด้านการดูแลสภาพแวดล้อม
- ควบคุมอุณหภูมิในห้องให้อยู่ที่ 24–26°C โดยเฉพาะห้องนอน
- หากอยู่ในพื้นที่แห้ง อาจพิจารณาใช้เครื่องเพิ่มความชื้นในอากาศ
- เปลี่ยนปลอกหมอน ผ้าห่ม และผ้าปูที่นอนอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
- ทำความสะอาดบ้าน และดูดฝุ่นเป็นประจำ เพื่อลดไรฝุ่นและสารก่อภูมิแพ้ที่สะสม
3. ด้านการดูแลสุขภาพจากภายใน
- ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 1-2 ครั้ง
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ (อย่างน้อย 6–8 แก้วต่อวัน) เพื่อรักษาสมดุลความชุ่มชื้นของผิวจากภายใน
- รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน A, C, E และกรดไขมันโอเมก้า 3 ซึ่งช่วยบำรุงผิวและลดอาการอักเสบ
- หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป อาหารที่มีโซเดียมสูง หรือสารปรุงแต่งที่อาจกระตุ้นการแพ้
- เลี่ยงการใช้หน้าจอ หรือมือถือก่อนนอนอย่างน้อย 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมงก่อนนอน
- นอนหลับให้เพียงพออย่างน้อย 7–8 ชั่วโมงต่อคืน
- ผ่อนคลายจิตใจด้วยกิจกรรมที่ชอบ เช่น ฟังเพลง ดูหนัง หรือทำสมาธิ
การใช้สิทธิบัตรทองเพื่อรับยารักษา อาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่นวิธีแก้
สำหรับผู้ที่มีอาการคันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น หรือ อาการคันจากผื่น และต้องการหาวิธีแก้ไขให้อาการหายดีขึ้น สามารถใช้สิทธิบัตรทองเพื่อรับบริการที่ร้านยาที่เข้าร่วม “โครงการร้านยาคุณภาพของฉัน ให้บริการดูแลอาการเจ็บป่วยเล็กน้อย 32 อาการ” ได้ ซึ่งจะมีเภสัชกรคอยให้คำปรึกษา และจ่ายยาที่จำเป็นโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
ผู้ที่ต้องการใช้สิทธิบัตรทองสำหรับรักษาอาการคันที่ร้านยา สามารถตรวจสอบรายชื่อร้านยาใกล้บ้านได้ผ่านแอปพลิเคชัน หรือเว็บไซต์ของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) [เช็กรายชื่อร้านยาได้ที่นี่] โดยร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้เข้าร่วมโครงการสิทธิบัตรทอง พร้อมให้บริการ Delivery จัดส่งยาและสินค้าสุขภาพถึงบ้าน ผ่านแอปพลิเคชัน ALL PharmaSee
ใช้บริการ Delivery คลิกเลย!
3 คำถามพบบ่อย เกี่ยวกับ อาการคันยุบยิบตามตัวไม่มีผื่นวิธีแก้
Q1: คันแบบยุบยิบทุกครั้งหลังอาบน้ำ เป็นอาการแพ้หรือไม่?
A: เป็นไปได้ว่าเกิดจากผิวแห้ง หรือแพ้สารในสบู่ แนะนำใช้ผลิตภัณฑ์สูตรอ่อนโยนและทาโลชั่นทันทีหลังอาบน้ำ
Q2: อาการคันช่วงกลางคืนมากกว่าตอนกลางวัน มีสาเหตุอะไร?
A: ช่วงกลางคืนอุณหภูมิร่างกายและผิวหนังอาจเปลี่ยนแปลง รวมถึงเป็นช่วงที่ร่างกายผ่อนคลาย ทำให้รู้สึกคันได้ง่ายขึ้น
Q3: อาการคันยุบยิบโดยไม่มีผื่น เกี่ยวกับโรคร้ายแรงได้ไหม?
A: อาจเป็นสัญญาณของโรคภายใน เช่น โรคไตหรือตับ หากคันเรื้อรังร่วมกับอาการอื่น ควรพบแพทย์ทันที
สรุป
อาการคันยุบยิบตามตัว ไม่มีผื่น วิธีแก้ผู้ป่วยสามารถจัดการได้หลายรูปแบบขึ้นอยู่กับสาเหตุที่เป็น เช่น ผิวแห้ง แพ้เหงื่อ ความเครียด หรือโรคประจำตัว เป็นต้น ดังนั้น การเข้าใจต้นตอของอาการจึงเป็นกุญแจสำคัญในการดูแลรักษาอย่างตรงจุด
ทั้งนี้ หากอาการเป็นเพียงชั่วคราว ผู้ป่วยสามารถบรรเทาด้วยวิธีธรรมชาติได้อย่างปลอดภัย เช่น ทาโลชัน ควบคุมอุณหภูมิในห้อง หรือแม้แต่การทานอาหารที่มีประโยชน์ ฯลฯ เพื่อรักษาภูมิคุ้มกันของผิวหนัง และช่วยให้อาการคันหายเป็นปกติ แต่หากคันเรื้อรัง หรือมีสัญญาณอื่นร่วม ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
ที่มา
Causes of itchy skin without a rash จาก Medical News today
Itchy Skin Without a Rash จาก Healthline
10 reasons your skin itches จาก American Academy of Dermatology Association
อัปเดตและติดตามสาระสุขภาพดี ๆ จาก ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ได้ที่
หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ แล้วมาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ
บทความที่เกี่ยวข้อง